TARIM UZMANI ALİ EKBER YILDIRIM'IN KÖŞE YAZISI

 Beyaz altın pamukta yine sorun var.Üretim azalıyor,ithalat artıyor.
Yüksek girdi maliyetlerine rağmen pamuk fiyatının aynı oranda artmaması nedeniyle zarar eden üretici pamuk ekiminden uzaklaşıyor. Bunun yerine alternatif ürünlere yöneliyor.
Tekstil ve hazır giyim sektörünün hammaddesi olan pamukta üretim neden azalıyor? 
Bilindiği gibi, Türkiye’de pamuk üretimi yaygın olarak 3 bölgede Ege, Çukurova ve Güneydoğu Anadolu’da yapılıyor. Güneydoğu Anadolu Bölgesi ülke üretiminin yarısından fazlasını gerçekleştiriyor.
Şanlıurfa, Türkiye lif pamuk üretiminin yüzde 40’nı tek başına karşılıyor.
Pamuk ekim alanları son 10 yılda yarı yarıya azaldı.2002 yılında pamuk üretimi 850 bin ton iken 2012’de 550 bin tona geriledi
Dünya pamuk fiyatındaki dalgalanma,ithalatın kolayca yapılabilmesi,üreticinin alternatif ürün olan mısır,ayçiçeği, buğday,sebze gibi ürünlerden daha iyi para kazanması pamuk üretiminden kaçışın en önemli nedenleri.
Sanıldığının aksine pamukta Türkiye’nin verimlilik sorunu yok. Verimlilikte dünyada ilk 3 ülke arasında yer alan Türkiye’de pamuk üreticisinin temel sorunu bir çok tarımsal üründe olduğu gibi yüksek girdi maliyetleri.
İzmir Ticaret Borsası’nın yaptığı rekolte tahmin çalışmalarına göre sadece Ege Bölgesi’nde pamuk ekim alanlarında bu yıl yaklaşık yüzde 18 daralma oldu. Bu oran Çukurova ve Antakya Bölgesi’nde çok daha yüksek olduğu tahmin ediliyor.
Ulusal Pamuk Konseyi Başkanı ve İzmir Ticaret Borsası Meclis Başkanı Barış Kocagöz, sezon öncesi ülke genelinde pamuk üretiminin yüzde 20-25 oranında düşüş öngördüklerini ancak üretim alanındaki daralmaya rağmen verimlilik nedeniyle üretim düşüşünün daha az olacağını söyledi.
Kocagöz’ün verdiği bilgilere göre, Türkiye’nin 550 bin ton lif pamuk üretimine karşılık 1 milyon 350 bin ton tüketimi, var. Bu yıl da 850 bin ton civarında pamuk ithal edilecek.
Dünya pamuk piyasalarına bakıldığında Çin deyim yerindeyse piyasayı ele geçirmiş durumda. Çin’in her hareketi piyasayı doğrudan etkiliyor.
Tekstil ve hazır giyim sektörlerinin ana hammaddesi olan pamukta 2013-2014 sezonunda dünya pamuk stokunun 20 milyon ton olması bekleniyor. Bu stokun yüzde 50′si Çin’in kontrolünde.
Çin konusunda Barış Kocagöz’ün değerlendirmesi ise özetle şöyle:” Dünyada pamukta yaşanan kriz nedeniyle bizim almamız gereken tedbirleri Çin aldı. Çin, kendi tekstil sanayisi için 10 milyon ton kritik stok yaptı. Şu anda dünyada devreden stok miktarı 20 milyon ton. Bu 20 milyon ton stok için dünyada pamukla ilgili negatif bir akım var. Oysa bu stokun 10 milyon tonu Çin’e ait. 10 milyon ton da dünya tarihindeki en düşük stok miktarı. Çin ‘ben bu pamuk stokunu tutacağım, pamuk almaya devam edeceğim’ derse dünya pamuk piyasasında fiyatlar yukarı gider. Alımları azaltırsa fiyatlar düşer. Çin kontrolü ele geçirdi. Dünya piyasasını o yönlendirecek. Ama benim öngörüm Çin pamuk almaya devam edecek ve piyasa yatay seyir ya da yukarı yönlü bir piyasa olacak.”
Eylül ayı sonunda Kolombiya’da yapılan Uluslararası Pamuk İstişare Komitesi’nin Genel Kurul Toplantısına konuşmacı olarak katılan, Ege Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Sabri Ünlütürk şu değerlendirmeyi yapıyor: “Dünyanın en büyük pamuk üreticisi ve tüketicisi konumundaki Çin’in devlet destekli alımları pamuk fiyatlarının uzun vadedeki ortalamaların üzerinde seyrine neden oluyor. Çin’in uyguladığı bu politika nedeniyle bu ülkedeki pamuk fiyatı uluslararası pamuk fiyatlarının yüzde 50 üzerinde oluşuyor. Bu politika çerçevesinde suni bir biçimde desteklenen fiyatlar pamuk sektörünün uzun dönemdeki rekabetçiliğini olumsuz yönde etkileyerek, piyasalarda büyük ölçüde belirsizliklerin oluşmasına neden olacağını düşünüyoruz. Mevcut pamuk stoklarının ne zaman ve hangi miktarlarda pazara sunulacağının bilinememesi nedeniyle, önümüzdeki birkaç yıl dünya pamuk piyasalarının ana unsurlarını belirlemek mümkün olamayacak.”
Özetle, pamuk üreticisi olduğu için tekstil ve konfeksiyonda ihracatçı konumunda olan Türkiye, yanlış tarım politikaları nedeniyle pamukta üretim avantajını yitirdi. Ürettiğinden çok daha fazlasını ithal etmek zorunda kalıyor. Bu politikalar devam ederse pamuk üretimi daha da düşecek, üretici alternatif ürünlere yönelecek. İthalatın faturası daha da büyüyecek.